Siyatik ağrısı, kalçada başlayan ve bir veya iki bacaktan ayaklara kadar inen; ağrı, uyuşma ve karıncalanmaya neden olabilen bir ağrı tipidir. Siyatik ağrısı genellikle bel bölgesindeki sinirlere baskı veya tahrişden kaynaklanır. Bu sinirler üzerinde baskıya neden olan durumlardan biride piriformis sendromudur.
Piriformis kası, kalçanın derinliklerinde (gluteus maximus’un arkasında) bulunan küçük bir kastır. Alt omurgadan (sakrumdan) başlar ve femurun (uyluk kemiği) üst yüzeyine bağlanır. Kalçanın dönmesine, bacağın ve ayağın dışa doğru dönmesine yardımcı olur.
Piriformis sendromu, kalça bölgesinde bulunan piriformis kasının spazmı ve kalça ağrısına neden olduğu durumdur. Piriformis kası yakındaki siyatik siniri sıkıştırır ve bacağın arkasında ve ayakta (siyatik ağrıya benzer) ağrı, uyuşma ve karıncalanmaya neden olabilir.
Piriformis sendromunun belirtileri
Siyatik ağrısı piriformis sendromunun ana semptomudur. Piriformis sendromunun diğer bazı yaygın belirtileri şunlardır:
- Kalça ekleminin hareket aralığında azalma
- Kalçada donuk bir ağrı ve hassasiyet
- Merdivenlerden inerken veya eğimli yerde yürürken ağrı
- Ağrının oturmakla daha da şiddetlenmesi
- Aktivite ile kötüleşen ağrı vardır
Ciddi piriformis sendromu vakalarında, kalçalarınızdaki ve bacaklarınızdaki ağrı o kadar şiddetli olabilir ki bilgisayar başında oturmak, herhangi bir süre araba kullanmak veya ev işleri yapmak gibi temel, günlük görevleri yerine getiremeyebilirsiniz.
Piriformis sendromunun kesin nedenleri bilinmemektedir. Şüpheli nedenler şunlardır:
- Piriformis kasındaki kas spazmı,
- Piriformis kasının kendisinde tahriş ve şişme
- Sakroiliak eklem veya kalça eklemi gibi yakındaki bir yapının tahrişi
- Piriformis kas bölgesinde kanama.
Piriformis sendromu tanısı
Öncelikli olarak tıbbi geçmişinizin, semptomlarınızın gözden geçirilmesi gereklidir. Muayenenizin ayrıntılı olarak yapılarak hangi pozisyonların ağrıya neden olduğunu belirlemek gerekir.
Ağrınızın diğer nedenlerini dışlamak için bazı görüntüleme testleri de gerekli olabilir. Manyetik rezonans görüntüleme (MRI) ve bilgisayarlı tomografi (BT) piriformis kasının genişlemesini ortaya çıkarabilse de, bu görüntüleme teknolojileri disk ve vertebral patolojik durumları dışlamakta en faydalıdır. Lomber omurganın tanısal görüntülemesi; disk herniasyonu, artrit, kırıklar ve patolojik kitleleri dışlamak için gereklidir.
Elektrodiagnostik test, piriformisi diğer koşullardan ayırt etmede faydalıdır. Lomber bölgedeki sinir sıkışmalarına genellikle EMG anormallikleri, kas güçsüzlüğü, distal ve proksimal olarak kasların atrofisi eşlik ederken, piriformis sendromda tipik olarak sadece distal kaslarda zayıflık ve atrofi sergiler. Ayrıca piriformis kasının ultrasonu durumu teşhis etmede yardımcı olabilir.
Piriformis sendromu tedavisi
- Hareket egzersizleri aralığı: Bir fizyoterapist ve chiropraktor, kasları germek ve spazmı azaltmak için özelleştirilmiş bir germe ve hareket aralığı egzersizleri programı geliştirebilir.
- Derin Masaj: Kalifiye bir uzman tarafından yapılan derin masaj terapisinin (manuel serbest bırakma), bölgeye kan akışını artırarak ve kas spazmını azaltarak iyileşmeyi arttırdığı düşünülmektedir.
- Buz ve ısı tedavisi: Evde rahatsızlığı hafifletmenin basit bir yolu, ağrılı bölgeye cilde soğuk kompres veya ısıtma yastığı uygulamaktır. Ağrının başlangıcında, rahat bir pozisyonda yatın ve ağrılı bölgeye yaklaşık 20 dakika boyunca bir buz paketi yerleştirin. Her 2-4 saatte bir tekrarlayın.
Hafif bir masajı buzla birleştirmek daha yararlı olabilir. Yüzüstü uzanın ve birisinin ağrılı bölgeye büyük bir buz küpü ile hafifçe masaj yapmasını isteyin. Belirli aktivitelere genellikle artan ağrı eşlik ediyorsa, aktiviteden hemen sonra buz uygulamak iyi bir fikir olabilir.
Bazen soğuğu ısı ile değiştirmenin yararlı olduğunu düşünülebilir. Bir ısıtma yastığı kullanırsanız, ağrılı bölgeye 20 dakikaya kadar yerleştirin..
- İlaçlar: Çoğu ağrı atağı bir tür inflamasyon içerdiğinden, ibuprofen veya naproksen gibi steroidal olmayan anti-enflamatuar ilaçlar (NSAİİ’lar) etkilenen bölgedeki inflamasyonu azaltmaya yardımcı olur
- Piriformis enjeksiyonu: Spazmı ve ağrıyı azaltmak için doğrudan piriformis kasına ultrasonografi eşliğinde lokal anestezi ve kortikosteroid enjekte edilebilir. Bir enjeksiyonun amacı genellikle fizik tedavide ilerlemeyi sağlamak için akut ağrıyı azaltmaktır.
- Botox enjeksiyonu: Anestezik / kortikosteroid enjeksiyonları ile tedaviye dirençli kalıcı piriformis spazmı için, bir kas zayıflatıcı ajan olan botulinum toksini enjeksiyonu (örneğin Botox®) yararlı olabilir. Enjeksiyonun amacı kasın gevşemesine yardımcı olmak ve siyatik sinir üzerindeki baskıyı azaltmaya yardımcı olmaktır.
Her iki enjeksiyonun amacı, hastanın germe ve fizik tedavi ile ilerlemesine yardımcı olmaktır, böylece enjeksiyonun etkisi üzerinde olduğunda kas gergin ve rahat kalır.